Czym jest Index Big Mac?

Dzięki niemu można dowiedzieć się, na ile dana waluta jest ceniona na świecie. Wskaźnik Big Maca (ang. Big Mac Index), bo o nim mowa, to nieformalny wskaźnik pomiaru parytetu siły nabywczej. Został wprowadzony przez brytyjski tygodnik „The Economist” we wrześniu 1986 r. Publikowany jest regularnie, dwa razy w roku: w styczniu i lipcu, w dwóch wersjach: w wersji czystej (ang. raw index) oraz skorygowanej o wskaźnik PKB na osobę (ang. adjusted index).  A teraz dokładnie, o co w tym chodzi?

Wskazanie różnic pomiędzy wartościami poszczególnych walut może wydawać się dość skomplikowane. Algorytmy rządzące światem ekonomistów są dla zwykłych ludzi niezrozumiałe. Dlatego wymyślono Index Big Mac. Wskaźnik pokazujących w jakiej cenie kupimy tą samą rzecz czy produkt na różnych światowych rynkach. Obliczany jest dla pięciu walut bazowych: amerykańskiego dolara, chińskiego renminbi, japońskiego jena, brytyjskiego funta oraz unijnego euro. Krajowe ceny tego samego produktu przekładane są na każdy z wyżej wymienionych środków pieniężnych i w ten sposób następuje ich porównanie.

Podstawowe znaczenie dla określenia kursu danego nominału ma poziom cen w kraju i za granicą. Dlatego warunkiem porównywalności wartości między różnymi krajami stał się fakt uwzględniania zestawu tych samych dóbr. Indeks porównuje ceny tej samej rzeczy (z założenia posiadającej tę samą wartość rynkową) między poszczególnymi krajami, gdzie obowiązuje różne waluty.  Przyjęto więc wartość hamburgera Big Mac w McDonald jako punk odniesienia (stąd nazwa wskaźnika). Porównując ceny, po jakich sprzedawana jest kanapka, oszacowano, jakie waluty są cenione wysoko, a jakie nie.

W trakcie obliczeń Indeksu Mig Maca stosuje się tak zwane prawo jednej ceny. Opiera się ono na założeniu, że dana rzecz w każdym z krajów kosztuje tyle samo. Różnice dotyczą natomiast odmiennych wartości przypisywanych konkretnym walutom. Nie zawsze jednak wartość danego dobra jest taka sama w każdym państwie. Różnice pomiędzy wynikają na przykład z odmiennego zapotrzebowania na konkretny produkt czy z funkcji jaką dany przedmiot pełni w konkretnym kraju.   W Polsce złotówka wykazuje zaniżenie i jest niedoceniona względem wyżej wymienionych pięciu walut bazowych.